Geluidsdemping <
in bewerking
>
<laatst bijgewerkt: 2015-01-27>
In het kort:
Bij
geluidsdemping gaat het om het onderdrukken van ongewenste geluiden.
Dat kunnen o.m. zijn: geluidsreflecties in de luisterruimte, het
rammelen van de inhoud van de servieskast o.i.d, geluid van je
luidsprekers naar apparatuur die daarvoor gevoelig is (vinyl
platenspeler) en geluidsoverlast naar andere ruimtes (buren).
Het begrip Luidsprekerdemping heeft hier niets mee te maken.
Verwante onderwerpen:
Luidsprekers, Staande golven, Contactgeluid
Kamer reflecties
Niet zelden veroorzaken vooral lage tonen een resonantie in de
luisterkamer. Vooral bij lang aangehouden lage tonen (orgel) wil dat
nog wel eens opvallen, maar het speelt ook bij kortere en
impuls-achtige geluiden (base drum, pauken)
De oorzaak is dat de golflengte van het geluid een halve of een geheel
aantal keren in je kamer past, en dat de tegenover elkaar staande muren
het geluid goed reflecteren.
Je kunt het vooral merken als je constante tonen van diverse
frequenties laat klinken (zulke toongeneratoren zijn er in overvloed te
vinden op Internet); je merkt dan dat sommige tonen op sommige plaatsen
in de kamer véél sterker of zwakker te horen zijn dan andere tonen, of
op andere plaatsen. Luister i.h.b. ook vlak bij de muur tegenover de
luidsprekers.
Bij erg lage frequenties is er meestal weinig anders aan te doen dan
verhuizen naar iets met een grotere kamer, bij voorkeur van
onregelmatige vorm. Bij wat hogere frequenties kan een wand-vullende
boekenkast of een flink wandtapijt helpen. Het tapijt is vaak
effectiever als je het 1 of 2 decimeter vanaf de wand kunt laten hangen.
Ook: experimenteer met de opstelling van de luidsprekers en je luisterpositie.
Resonanties van dingen in je luisterruimte (servieskast)
Dat doet zich vooral voor bij stevig laag zoals een Japans drum
ensemble of zo. Een remedie kan zijn om het serviesgoed te stapelen met
keukenrol-doekjes er tussen.
Soms gaan de deurtjes van zo'n kast meetrillen, of de glazen ruitjes.
In dat laatste geval is de remedie: netjes afkitten met bijv.
siliconenkit.
Tsja, die gitaar aan de muur kan ook lekker gaan meezingen bij sommige
toontjes. Zet dan een stukje vilt tussen de snaren en de kam.
Terugkoppeling naar apparatuur die gevoelig is voor (geluids) trillingen
Dat is een notoir probleem uit de tijd van de vinyl-platenspeler
(na de
microfoon het enige audio-apparaat dat gevoelig is voor
geluidstrillingen) Zoals een geluidsinstallatie met een microfoon kan
"rondzingen" kan het met een platenspeler fout gaan als het geluid uit
de luidsprekers de plaat of de platenspeler in trilling brengt. Dat
wordt dan meestal een soort geloei met een vrij lage toon, maar ook kan
er een versterking optreden van de "rumble" van de platenspeler.
De remedie is om de platenspeler op een stevig platform op te stellen
dat niet gemakkelijk meetrilt. Als je een houten vloer hebt is een
apart schap aan de muur wellicht de beste optie.
Wat ook kan helpen is om de platenspeler op een zware steen
(gewassen-grind-tegel of zo) te zetten die op z'n beurt weer verend
opgelgd is op een stuk schuimrubber of vilt of zo (geen piepschuim,
want dat dempt niet goed)
Lees meer over de viny-speler.
Geluidsoverlast naar andere ruimtes, o.m. de buren
In verband met luidsprekers bestaan daar een hoop misverstanden over.
De mate waarin geluid vanuit je luisterruimte overgedragen wordt naar
de buren hangt in hoge mate af van de constructie van het gebouw.
Houten
vloeren tussen appartementen geven meestal flinke problemen omdat ze
weinig massa hebben. Je merkt dat dan ook bij andere woon-geluiden.
Een notoir probleem in flatgebouwen is de overdracht via de
standleidingen van de centrale verwarming waarbij de radiatoren als een
soor microfoon/luidspreker gaan werken, of soms zelfs door de gaten die
voor die standleidingen in de verdiepingsvloeren zitten. In dat geval
gaat het vooral om de wat hogere frequenties.
Probeer vooral in contact te blijven met de klagende buren, vraag of je
daar mag komen luisteren naar hoe het klinkt en wat de mogelijke
overdrachtsweg is.
In flats en appartementengebouwen is het meestal erg moeilijk om een
oplossing te vinden waarbij iedereen gelukkig is, jij met je met je
muziekliefhebberij en de buren die op rust en privacy gsteld zijn.
Contactgeluid
Hierbij gaan de (geluids) trilllingen direct, dus niet door de lucht, naar de andere ruimte waar ze niet gewenst zijn.
Daarvoor zijn twee voorwaarden nodig:
1/ Het ding dat het geluid produceert moet zelf ook in mechanische zin trillen.
2/ Dat ding moet in mechanisch contact staan met de
vloer / muur die de trillingen doorgeeft en die ze aan de andere kant
in geluid omzet.
Bij luidsprekerkasten is voorwaarde 1 meestal slechts zeer zwak
aanwezig. Dat komt omdat de totale massa van de luidsprekerkast vele
malen groter is dan die van het bewegende deel van de luidspreker.
We weten in de mechanica dat "actie = reactie". Als de conus van een
luidspreker moet bewegen, (actie, vereist een bepaalde kracht)
veroorzaakt dat een identieke tegenkracht op de rest van de luidspreker
+ kast. De mate waarin die twee in beweging komen hangt echter af van
de massa's van die twee.
Voorbeeldje:
De conus van een forse basluidspreker heeft een massa van
bijv. 100 gram. Die luidspreker zit in een kast die 20 kg weegt. Die
kast zal dus 200 keer zo weinig bewegen als de luidsprekerconus.
Als er inderdaad sprake is van contactgeluid dan kan dat alleen
bestreden worden door de trillingsbron mechanisch te isoleren van de
vloer of wand.
De bekende "zachte" trottoirtegels voor kinderspeelplaatsjes lijkt me
een goede optie, maar een paar lagen dik tapijt voldoet ook wel.
Het op "spikes" zetten van luidsprekerkasten helpt niet tegen zulke contactoverdracht.
Nogmaals: Contactgeluid is zelden de enige weg waarlangs
geluidsoverlast de buren bereikt; de overdracht door de lucht is
meestal veel sterker.
.